Gawroniec
Gawroniec odkrył Zdzisław Lenartowicz nauczyciel i archeolog amator z Ostrowca Św. Dogodne warunki dla osadnictwa stwarza dysponujące naturalnymi walorami obronnymi podłużne wzgórze lessowe, długie na 550, szerokie na 160 -240 i wysokie na 30 metrów. Osada zamieszkiwana była przez ludność kultury pucharów lejkowatych około 5,5 tys. lat temu, nieprzerwanie przez 200 -250 lat. Jest to modelowy przykład osady specjalizującej się w górnictwie i przetwórstwie krzemienia. Na jej terenie potwierdzono ślady ponad trzystu różnych obiektów, w których odnaleziono 88 tys. znalezisk krzemiennych (siekiery, siekierki, drapacze, przekłuwacze, wiertniki, rylce, grociki, skrobacze…) wykonanych z krzemienia pasiastego z Krzemionek oraz nakrapianego, świeciechowskiego. Na Gawrońcu nie znaleziono natomiast żadnej broni. O produkcyjnym charakterze osady świadczą zespoły 16 pracowni, w sąsiedztwie których odnaleziono jamy na odpady poprodukcyjne. Znaleziskami z tylko jednej pracowni można było obdzielić kilka tysięcy trudniących się rolnictwem stanowisk na lessowej wysoczyźnie, co sugeruje, że Gawroniec był osadą centralną, z którą współpracowało około 50 punktów osadniczych. Z Gawrońca pochodzi także gliniany cybuszek do spalania opium, który jest najstarszą fajką Europy.
https://baltowaktywnie.treespot.pl/132-baltow-aktywnie-gawroniec